Ewa Mieczkowska

 

   BIOLOGIA

05.05. 2020  wtorek

Temat: Budowa i działanie narządu wzroku.

Zaczynamy nowy dział ,,Narządy zmysłów", troje uczniów nie przesłało mi pracy klasowej są to    Ch. P.    Ł.J.     T.B.   

Jak wielkie znaczenie w życiu człowieka mają narządy zmysłów, każdy wie. Wszystkie informacje które do nas docierają z zewnątrz, możemy odbierać za pomocą zmysłów. Podstawowe zmysły to wzrok, słuch, smak, dotyk. Narządy zmysłów odbierają bodźce ze środowiska za pomocą receptorów ( specjalnych komórek) , które wytwarzają impulsy nerwowe i przekazują je do mózgu. Każdy receptor odpowiada tylko za jeden rodzaj bodźca. 

NOTATKA DO ZESZYTU

 1. Budowa oka ( patrz rysunek str. 196)

 2. Funkcje elementów aparatu ochronnego

a) powieki

- chronią oczy przed światłem i uszkodzeniami

b) gruczoł łzowy

- wytwarza łzy, które nawilżają oko i usuwają zanieczyszczenia i drobnoustroje

c) spojówka

- produkuje śluz, który zapewnia stałą wilgotność gałce ocznej

 3. Funkcje elementów gałki ocznej

 a) błony włókniste

- twardówka i rogówka

- błony włókniste, które chronią oko przed uszkodzeniami

- twardówka w tyle oka jest nieprzezroczysta, a rogówka całkowicie przezroczysta

 b) błony naczyniowe 

- naczyniówka - zaopatruje gałkę w tlen i substancje odżywcze

- tęczówka - nadaje oczom kolor, reguluje dopływ światła do oka

- źrenica - przez nią światło przedostaje się do oka, może zmieniać swoją średnicę co nazywamy adaptacją oka

- soczewka - skupia promienia świetlne

 c) siatkówka

 - wewnętrzna błona gałki odbierająca bodźce świetlne za pomocą receptorów o nazwie czopki i pręciki

 - czopki rejestrują barwy

- pręciki rejestrują ruch i natężenie światła

 d) nerw wzrokowy

- przekazuje impulsy nerwowe z oka do mózgu

 4. Powstawanie obrazu w oku ( patrz rys. str. 198)

 - światło pokonuje następującą drogę w oku

 rogówka  -  źrenica - soczewka - siatkówka 

 - obraz powstaje na siatkówce, jest on pomniejszony, odwrócony, trójwymiarowy

- mózg przetwarza te informacje dzięki czemu widzimy obraz rzeczywisty

Proszę wykonać polecenia w zeszycie ćwiczeń ze str. 98 

08.05.2020 piątek

Temat: Ucho narząd słuchu.

1. Budowa ucha ( patrz podręcznik str. 200)

2. Rola elementów ucha

a) ucho zewnętrzne

- małżowina uszna - zbiera dźwięki z zewnątrz

- przewód słuchowy - zatrzymuje zanieczyszczenia

b) ucho środkowe

- błona bębenkowa - wzmacnia dźwięki

- kosteczki słuchowe ( młoteczek, kowadełko i strzemiączko) - przekazują drgania dźwięku do trąbki

- trąbka słuchowa - utrzymuje stałe ciśnienie powietrza 

c) ucho wewnętrzne

- błędnik ( kostny i błoniasty) - amortyzuje wstrząsy

- ślimak - przetwarza fale dźwiękowe w impulsy nerwowe

- kanały półkoliste - rejestrują zmiany położenia ciała

3. Odbieranie dźwięków

 fala dźwiękowa z zewnątrz wprawia w drgania bębenek i kosteczki słuchowe, które wprawiają w ruch płyn wypełniający kanały ślimaka, gdzie wytwarzane są impulsy nerwowe, które przesyłane są do mózgu, który rozpoznaje dźwięki

4.Ucho jako zmysł równowagi

- za równowagę organizmu odpowiadają kanały półkoliste ( patrz str.202)

PROSZĘ UZUPEŁNIĆ w ćwiczeniu str. 100

 

Godzina wychowawcza

Temat: Zdrowy styl odżywiania się .

 poznajcie zasady zdrowego odżywiania oglądając film

https://www.youtube.com/watch?v=4X4U8xkgZx0

 

12.05.2020 wtorek

Temat: Higiena oka i ucha.

1. Higiena oka

-  pracować we właściwym oświetleniu

- nosić okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV

- unikamy długiego wpatrywania się w monitor lub żarówkę

- robimy przerwy podczas czytania

2. Wady wzroku ( patrz str. 203)

- krótkowzroczność

- dalekowzroczność

- astygmatyzm

- zez

- daltonizm

3. Choroby oczu

a) zapalenie spojówek - pieczenie i ból

b) jęczmień - na powiece pojawia się grudka

c) jaskra - wysokie ciśnienie płynu wewnątrz oka

d) zaćma - zmętnienie soczewki

4. Higiena ucha

- unikamy nadmiernego i długotrwałego hałasu

- usuwamy nadmiar woskowiny usznej

15.05. 2020  piątek

Temat: Zmysły powonienia, smaku i dotyku.

Za tydzień sprawdzian.

1. Zmysł powonienia

- narząd nos

- receptory - komórki węchowe w jamie nosowej ( patrz rysunek str. 208)

- odbieranie bodźców chemicznych 

2. Zmysł smaku

- narząd język 

- receptory - kubki smakowe zawierające komórki smakowe ( patrz rysunek str. 209)

- rozróżnianie smaku słodkiego, słonego, kwaśnego, gorzkiego i umami (mięsny)

3. Zmysł dotyku

- narząd czucia na skórze 

- receptory na skórze

- rozróżnianie ciepła, zimna, ucisku, bólu, twardości, rodzaju powierzchni

Wykonaj w ćwiczeniu 3 zad. na str. 103

19.05. wtorek

Temat: Powtórzenie wiadomości z działu IX

Otwórzcie podręczniki na str. 211 przeczytajcie podsumowanie, następnie odpowiedzcie sobie ustnie na pytania str 212

Otwórzcie teraz ćwiczenia na str. 105 - 106 odpowiedzcie pisemnie na polecenia. W piątek praca klasowa.

22.05.  piątek

Temat: Praca klasowa - narządy zmysłów.

Pracę odsyłamy dzisiaj, kto nie odeśle będzie ocena niedostateczna

 1. Przyporządkuj wymienionym elementom oka (A-C) odpowiednie funkcje (1-4)

A. soczewka                                           1. odbiera bodźce świetlne i pozwala na widzenie w słabym oświetleniu

B. twardówka                                          2. skupia promienie świetlne

C. pręcik                                                   3. reguluje ciśnienie w gałce ocznej

                                                                   4. chroni głębiej położone warstwy oka przed urazami

 A -                 B -            C -

2.Podkreśl właściwe wyrazy tak, aby tekst dotyczący działania tęczówki był prawdziwy

W centralnej części tęczówki znajduje się otwór zwany źrenicą przez który światło przedostaje się do oka. Przy dużym natężeniu światła, dzięki działaniu mięśni gładkich/poprzecznie prążkowanych tęczówki, średnica źrenicy ulega zmniejszeniu/zwiększeniu. Zmiana średnicy źrenicy w zależności od oświetlenia nosi nazwę akomodacji/adaptacji oka.

3. Jeżeli obraz w oku powstaje przed siatkówką to jest to wada wzroku 

a) podaj jaka?

b) podkreśl nazwę soczewki do korekcji tej wady

  wklęsła,     cylindryczna,     wypukła

4. Uszereguj podane elementy budowy ucha w kolejności zgodnej z kierunkiem przepływu dźwięków

błona bębenkowa, kowadełko, młoteczek, nerw przedsionkowo - ślimakowy, ślimak, strzemiączko, mózg

5. Małgosia z koleżanką przeprowadziły następujące doświadczenie. Małgosia usiadła na fotelu obrotowym i narysowała na tablicy małe kółko, po czym dotknęła palcem wskazującym jego środka. Następnie poprosiła koleżankę , aby ta wykonała 10 obrotów fotelem i nagle go zatrzymała.Małgosia ponownie sprawdziła, czy trafi palcem w środek kółka. Dziewczęta wykonały 3 próby po 10 obrotów. Po ostatniej z nich okazało się, że Małgosia nie mogła trafić palcem w środek kółka. Jednak po minucie odpoczynku znów nie miała z tym żadnego problemu.

a) sformułuj problem badawczy opisanego doświadczenia

b) sformułuj hipotezę do opisanego doświadczenia.

6. Przyporządkuj wymienionym chorobom (A-C) odpowiednie objawy (1-4)

A. jaskra                                     1. zwężenie pola widzenia

B. zapalenie spojówek              2. zmętnienie i zmiana barwy soczewki

C. zaćma                                     3. swędzenie, pieczenie oraz ból oka

                                                      4. ciemna plama w centrum pola widzenia

  A -                 B -                        C -

7. Oceń, czy poniższe informacje to prawda czy fałsz

    a) hałas nie wpływa na działanie zmysłu równowagi -

    b) długotrwałe używanie słuchawek może negatywnie wpływać na słuch -

  c) zbyt głośne dźwięki   wprawiają błonę bębenkową w silne drgania co może doprowadzić do uszkodzenia słuchu -

8. Dokończ zdanie, zaznacz odpowiedź

Komórki węchowe znajdujące się w jamie nosowej odbierają bodźce

 a- mechaniczne  b - elektryczne   c - chemiczne   d - akustyczne

9. Uzupełnij poniższe zdania. Wybierz odpowiedzi spośród podanych.

 a) narządem smaku są A/B

 b) komórki węchowe leżą w C/D części jamy nosowej

A- kubki smakowe    B. komórki smakowe   C . górnej          D. dolnej

10. Wyjaśnij dlaczego receptory bólu zlokalizowane w skórze mają dla organizmu znaczenie ochronne. 

 

26.05 wtorek

Temat: Męski układ rozrodczy.

1.Budowa układu rozrodczego męskiego ( patrz rys. str. 216)

2. Budowa komórki męskiej - plemnika ( rysunek str. 216)

3. Rola elementów budowy układu

a) jądra - produkują plemniki

b) najądrza - magazynują i odżywiają plemniki 

 c) nasieniowody - transportują plemniki

d) pęcherzyki nasienne i prostata - dostarczają składników odżywczych i pobudzają ruchliwość plemników

 e) prącie - droga wyprowadzania gamet na zewnątrz

4. Hormony płciowe

- testosteron to hormon produkowany w jądrach

- jego zadaniem jest pobudzanie narządów rozrodczych 

- ilość testosteronu wzrasta w wieku 12 - 14 lat

PROSZĘ samodzielnie uzupełnić ćwiczenie str. 107-108

29.05. piątek

Temat: Żeński układ rozrodczy.

1. Budowa układu rozrodczego żeńskiego ( patrz str. 218)

2. Budowa komórki rozrodczej żeńskiej ( patrz str 219)

3. Rola elementów budowy układu żeńskiego

a) jajniki - produkują komórki rozrodcze i hormony płciowe

- proces wytwarzania komórki nazywa się owulacją lub jajeczkowaniem

b) jajowody - droga przemieszczania się jaja

c) macica - miejsce rozwoju płodu

d) pochwa - przez nią przedostają się plemniki i odbywa się poród

 Proszę wykonać ćwiczenie 4 str. 110

   ( za tydzień biologia z wtorku i piątku odbędzie się w szkole zatem spotykamy się 5 czerwca o 8 w szkole)

TE TEMATY BĘDĄ NA LEKCJACH W SZKOLE

02.06 wtorek 

Temat: Funkcjonowanie żeńskiego układu rozrodczego.

05.06. piątek 

Temat: Rozwój człowieka - od poczęcia do narodzin.

09.06. wtorek

Temat: Rozwój czlowieka - od narodzin do starości. ( lekcja on line godz 12 trzydzieści

 hasło biologia7)

19.06 piątek

Temat: Higiena i choroby układu rozrodczego.

1.Profilaktyka chorób

- unikać przypadkowych kontaktów seksualnych

- codzienna higiena osobista

- zmiana bielizny

- regularne wizyty u ginekologa

2. Choroby ( patrz str. 236)

- rzeżączka, kiła

- rak szyjki macicy, rak piersi i prostaty

- rzęsistkowica

- AIDS

3. Planowanie rodziny

a) metody naturalne

b) metody sztuczne

4. Metody antykoncepcji ( patrz str. 240)

 

 23.06. wtorek

Temat: Podsumowanie działu ,, Rozmnażanie i rozwój człowieka"

 Proszę otworzyć podręczniki na str. 241 przeczytać sobie podsumowanie tego działu, następnie odpowiedzieć na pytania na str. 242 i uzupełnić w ćwiczeniu str. 119-120.

 Został nam jeszcze jeden dział ,,Równowaga wewnętrzna organizmu" . Naukę w klasie VIII zaczniemy od tego działu.